بوتیل استات چیست؟
بوتیل استات نوعی ترکیب شیمیایی با فرمول C6H12O2 است. از بوتیل استات عموماً به عنوان حلال برای تولید محصولاتی مانند لاکهای آرایشی، جوهر و چسبها استفاده میشود. بوتیل استات دارای 3 ایزومر است که عبارتند از: ایزو بوتیل استات، ترت-بوتیل استات، سک بوتیل استات
نرمال بوتیل استات، به عنوان بوتیل اتانوات نیز شناخته می شود؛ استری است که در دمای اتاق مایع بی رنگ و قابل اشتعال است. در بسیاری از میوه ها یا سایر مواد شیمیایی یافت می شود، طعم مشخص و بویی شیرین شبیه سیب یا موز دارد. بوتیل استات از ویسکوزیتهی پایینی برخوردار است و خواص اشتعال پذیری بسیار بالایی دارد. نقطه اشتعال این محصول در دمای 24 درجه است و درجهی اشتعال آن نیز 3 برآورد شده است. از لحاظ قابلیت حل شدن و حلپذیری، بوتیل استات به سرعت و به راحتی با سایر مواد حلال مانند الکل ها، کتون، گلیکول و استر حل میشود ولی حل شدن آن با آب چندان آسان نخواهد بود.
متداولترین روش برای تولید بوتیل استات از طریق فرآیند استر کردن (استری شدن) ایزومر بوتانول و استیک اسید است. طی این فرآیند، باید به دو ماده (یعنی ایزومر بوتانول و استیک اسید) در حضور یک اسید قوی مانند سولفوریک اسید، گرمای زیادی داده شود. به بیان دیگر، این ماده توسط واکنش بین یک اسید و یک الکل همراه با حذف آب تشکیل میگردد.
کاربرد بوتیل استات
متداول ترین کاربرد بوتیل استات به عنوان حلال در تولید لاک و رنگ است. بوتیل استات حلالی عالی برای نیتروسلولز، سلولز اترها، سلولوئید، لاستیک های کلردار شده، پلی ونیل استات، پلی وینل کلراید، هوستافلکس، پلی استایرن، پلی اکریلات ها، بیشتر رزین های خنثی نرم کنندهها، چربیها و روغنها می باشد. از کاربردهای دیگر این ماده می توان به تولید چسب ها و روکش های سخت اشاره کرد. این ماده در صنعت داروسازی به عنوان حلال یا ماده استخراج کننده مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده هم چنین در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی، به عنوان حلال در عطرها و به عنوان ماده ضد خوردگی در محصولات پاک کننده کننده و مراقبت از خودرو نیز بکار می رود.
خطرات نرمال بوتیل استات
استفاده از بوتیل استات به مقدار کم برای انسان خطری در پی ندارد اما در صورت استفادهی بیش از حد از این ماده میتواند باعث آسیب به سیستم عصبی مرکزی و سیستم تنفسی شود.
استنشاق بخارات بوتیل استات در حجم زیاد میتواند باعث سرگیجه و خواب آلودگی گردد و دستگاه تنفسی را تحریک نماید.
تماس مکرر بوتیل استات با پوست باعث از بین رفتن چربیهای مفید پوست شده و خشکی و ترکخوردگی پوست را در پی دارد.
بلعیدن مقدار زیادی از این مایع بیرنگ، باعث استفراغ، تهوع و اسهال میشود.
روش های نگهداری بوتیل استات
ذخیره سازی باید در یک مکان خنک، خشک و دارای تهویه مناسب و به دور از سایر عوامل اکسید کننده و اسیدهای قوی صورت بگیرد. بوتیل استات باید در معرض تابش مستقیم آفتاب، گرما و شعله های آزاد قرار نگیرد و در ظروف کاملا بسته مانند مخازن ساخته شده از فولاد ضد زنگ، آلومینیوم یا فولاد کربنی نگهداری شود.