پژوهشگران هلندی روشی ابداع کرده‌اند که امکان تولید زیستی با استحکام و دوام بالا را فراهم می‌کند. واکنش پذیری ذاتی کم در الکل‌های زیستی دوعاملیِ ثانویه می‌تواند در تولید پلی استر با خواص مکانیکی و حرارتی خوب و همچنین وزن مولکولی بالا، نقش داشته باشد.

به طور کلی پلاستیک‌های پلی استر از مولکول‌های دی اسید و دی الکل ساخته می‌شوند. این تکپارها (monomer) در واکنش تراکمی با هم جفت می‌شوند و زنجیر بلند بسپاری یک در میان تولید می‌کنند. خواص ماده‌ی نهایی نشأت گرفته از تعداد واحدهای سازنده‌ی زنجیر و خواص ذاتی تکپارهاست. به ویژه استحکام آن‌ها نقش کلیدی در استحکام و دوام پلاستیک نهایی دارد.

برای دستیابی به یک ماده‌ی زیستی با خواص مشابه، الکل دو عاملی ایزوسورباید (isosorbide) که از گلوکز مشتق می‌شود، امیدوار کننده بوده است. زیرا ساختار مولکولی بسیار سفت و محکمی دارد و به صورت صنعتی در دسترس است. در دو دهه‌ی گذشته دستیابی به پلی استر‌های کاربردی بر پایه ایزوسورباید بسیار چالش برانگیز بوده است. این ماده نسبتاً واکنش ناپذیر است و دستیابی به زنجیره‌های بسپاری بلند با آن امکان پذیر نبوده است.

پژوهشگران دریافتند که استفاده از آریل الکل در فرآیند بسپارش منجر به شکل گیری درجای آریل استرهای واکنش پذیر با افزایش قابل توجه گروه‌های واکنش پذیر در مرحله‌ی نهایی سنتز پلی استر می‌شود. بدون این ماده، ایزوسورباید در مرحله‌ی نهایی سنتز پلی استر به دلیل واکنش پذیری کم، مانع از رشد زنجیر در فرآیند مذاب می‌شود. با استفاده از آریل الکل، طبق اعلام پژوهشگران، پلی استر حاصل از ایزوسورباید و ساکسینیک اسید یعنی پلی(ایزوسورباید ساکسینات) با وزن مولکولی بالا تولید شد. پلی استر پایه زیستی به دست آمده از نظر مقاومت حرارتی، عملکردی بهتر از PET داشت. خواص سدگری (barrier) و خواص مکانیکی آن نیز می‌تواند از مواد پایه نفتی بهتر باشد.

نکته‌ی مهم این است که سنتز این بسپار جدید با استفاده از تجهیزات استاندارد سنتز پلی استر انجام گرفته است. این مسئله کمک می‌کند تا ترکیب پلی استر جدید با پلی استر‌های رایج امکان پذیر باشد. این پژوهش در پروژه ی پلی استر‌های زیستی برای کاربرد‌هایی در مقیاس بزرگ توسط شورای پژوهش‌های هلند با مشارکت صنعت انجام شده است.

منبع: ایران پلیمر